بیان ژن نوکلئوستمین در لوسمی حاد پرومیلوسیتیک در ارتباط با داروی ارسنیک تری‌ اکسید و تمایز سلولی

  چکید ه   سابقه و هدف   لوسمی حاد پرومیلوسیتیک( APL )، یک لوسمی حاد میلوئیدی تمایز‌پذیر است. سابقاًَ این تمایز توسط داروی ATRA امکان‌پذیر بوده، اما اخیراًَ داروی ارسنیک تری‌اکسید به این روش درمانی اضافه شده است. مکانیسم‌های سلولی تمایز در اثر این دارو هنوز به خوبی مشخص نگردیده است. در این مطالعه رابطه تمایز سلولی داروی ارسنیک با میزان بیان ژن نوکلئوستمین به عنوان یک عامل تکثیر سلولی، مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت.   مواد وروش‌ها   مطالعه انجام شده از نوع تحلیلی بود. در این مطالعه از سلول NB4 که یک رده لوسمی حاد پرومیلوسیتیک است استفاده شد و داروی ارسنیک با غلظت 5/0 ، 1 و 2 میکرومول بر روی آن اثر داده شد و پس از 5 روز تاثیر دارو، از نقطه نظر تمایز سلولی با استفاده از مارکر تمایزی CD11b و از نقطه نظر مولکولی با استفاده از بررسی بیان ژن نوکلئوستمین با استفاده از Real Time – PCR مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آن با استفاده از آزمون من‌ویتنی بررسی و تحلیل شد.   یافته‌ها   بر اساس نتایج به دست آمده، غلظت 5/0 میکرومول از داروی ارسنیک نه تنها باعث ایجاد تمایز سلولی نشده بلکه باعث افزایش تکثیر سلولی در ده روز اول کشت گردید ولی غلظت یک میکرومول دارو پس از 5 روز باعث افزایش درصد مارکر تمایزی CD11b از 2/5 به 6/13 درصد شد که این تفاوت معنی‌دار می‌باشد. هم چنین غلظت یک میکرومول داروی ارسنیک باعث کاهش بیان ژن نوکلئوستمین به صورت قابل توجه گردید و تعداد کپی ژن از 130 به 70 رسید که اختلاف آن معنی‌دار می‌باشد.   نتیجه گیری   بر اساس نتایج به دست آمده، غلظت یک میکرومول از داروی ارسنیک در مدت 5 روز توانسته است افزایش جزئی در درصد CD11b ایجاد کند و در واقع باعث یک تمایز جزیی شده و در صورت افزایش مدت تماس دارو با سلول، ممکن است درصد بیان افزایش یابد. هم چنین افزایش درصد بیان CD11b و ایجاد تمایز سلولی همراه با کاهش بیان ژن نوکلئوستمین که یک عامل تکثیر سلولی می‌باشد همراه بوده است.   کلمات کلیدی : لوسمی حاد پرومیلوسیتیک، ارسنیک تری اکسید، RT-PCR